Uważam, że PHP jest językiem bardzo „elastycznym”. Można napisać skrypt księgi gości (kto od takich rzeczy nie zaczynał? ;)) po przerobieniu tutoriala z internetu, można też napisać skomplikowaną i rozbudowaną aplikację internetową. W wszystko w jednym, tym samym języku.

Z jednej strony jest to zaleta – pozwala stosunkowo szybko osiągnąć działający efekt oraz pozwala się uczyć w obrębie jednego języka i rozwijać swoje umiejętności. Z drugiej strony jest to wada, bo pozwala pisać kod niechlujny, może nawet do tego zachęca/przyzwyczaja – skoro pierwsze efekty można było osiągnąć „metodą Copy’ego Paste’a”, to dlaczego kolejne mają wymagać więcej pracy?. W efekcie można spotkać dziwaczny kod, pełen funkcji zadeklarowanych tam gdzie akurat były potrzebne, zmiennych globalnych nagminnie używanych w metodach/funkcjach, kodu HTML, CSS, JS, PHP przemieszanego w obrębie jednego pliku etc. Obiektowość również się zdarza, ale budowa obiektów i ich wykorzystanie nie napawają optymizmem.

Myślę jednak, że nie należy winić języka. Jeżeli ktoś ma „głód wiedzy”, to taki kod będzie tworzył na początku, a później będzie się uczył, uczył i uczył jak programować coraz lepiej. Za cenną pomoc w tej nauce uważam dwie inicjatywy: PHP Framework Interop Group i PHP: The Right Way.

PHP Framework Interop Group

Jest to grupa ustalająca propozycje standardów dla kodu pisanego w języku PHP. Wypowiedzieć się w dyskusji może każdy chętny, jednak głosować mogą tylko przedstawiciele projektów (np. Zend Framework, Symfony2, Drupal, Doctrine, eZ Publish). Do tej pory grupa uzgodniła i zatwierdziła 4 standardy:

• PSR-0, Autoloading Standard – opisuje wymogi, jakie musi spełniać autoloader, żeby mógł obsługiwać różne biblioteki;
• PSR-1, Basic Coding Standard – opisuje ogólne wymogi kodu (kodowanie plików, tagi PHP, klasy, metody, właściwości, stałe);
• PSR-2, Coding Style Guide – opisuje szczegółowe zalecenia formatowania kodu;
• PSR-3, Logger Interface – opisuje interfejs dla loggerów, którego użycie umożliwi obsługę logów w różnych aplikacjach i bibliotekach z wykorzystaniem tego samego mechanizmu obsługi logów.

Nikt nie wymaga stosowania PSR-*, jednak uważam to za dobrą praktykę. Dodatkowo pisanie kodu przestrzegającego tych standardów może ułatwić jego późniejsze wykorzystanie jako bibliotek czy wykorzystanie w swoim projekcie zewnętrznych bibliotek.

Strona FIG znajduje się tutaj, jednak zawiera tylko zatwierdzone standardy. Natomiast propozycje kolejnych można znaleść na GitHubie grupy – tutaj.

PHP: The Right Way

Ten projekt jest zbiorem dobrych rad, kierunków rozwoju, narzędzi/technik którymi warto się zainteresować chcąc profesjonalnie programować w PHP. Dodatkowo zakres tematyczny jest bardzo szeroki – od pierwszych kroków, przez zarządzanie zależnościami (Composer, PEAR), po serwery, testowanie i cache. Dodatkowo strona jest przetłumaczona na język polski i dostępna tutaj.